Justitie in Europa: een vereenvoudigde procedure voor geschillen tot 5000 euro

U wilt een schadevergoeding voor een geannuleerde vlucht, maar de luchtvaartmaatschappij zetelt in Spanje? Of u wacht op de terugbetaling van een niet-geleverde onlinebestelling bij een Franse webshop? Wat kunt u doen als uw pogingen tot minnelijke oplossing hebben gefaald? Sinds 2009 kunnen consumenten die een geschil hebben met een handelaar gevestigd in een ander land van de Europese Unie (behalve in Denemarken), gebruikmaken van de Europese procedure voor geringe vorderingen. Dankzij deze procedure kunnen consumenten met een vordering van maximum 2000 euro hun rechten snel en eenvoudig doen gelden. Op 14 juli 2017 wijzigt deze procedure: de maximale waarde van de vordering wordt opgetrokken van 2000 euro tot 5000 euro, de zitting kan via video- of teleconferentie verlopen, de juridische kosten werden gekaderd ... Het Europees Centrum voor de Consument (ECC) België licht de nieuwigheden toe van deze vereenvoudigde procedure, die in de praktijk toch niet zo eenvoudig blijkt.

Een gerechtelijke procedure voor grensoverschrijdende "geringe vorderingen"

Als u een burgerlijk of handelsgeschil (bv. over een onlineaankoop, huur- of reisovereenkomst) hebt met een handelaar gevestigd in een andere Europese lidstaat met een maximale waarde van 2000 euro, en overleg met de verkoper geen soelaas biedt, kunt u sinds 2009 gebruikmaken van de Europese procedure voor kleine geschillen. Dit kan schriftelijk, zonder advocaat, aan de hand van vier formulieren. De formulieren downloadt u gemakkelijk via het Europees e-justitieportaal. Deze procedure wijzigt op 14 juli 2017 na het in voege treden van de Europese Verordening 2015/2421:

• De waarde van de ‘kleine geschillen’ verhoogt van 2000 euro tot 5000 euro.
• De gerechtskosten mogen niet disproportioneel zijn met de vordering en niet hoger zijn dan de kosten van een nationale vereenvoudigde procedure. Ze moeten ook op afstand betaald kunnen worden.
• Eist de rechter een zitting, dan mag die via video- of teleconferentie verlopen. Dit vermijdt verplaatsingskosten voor een van de partijen die logischerwijze in een andere lidstaat verblijft.
• De rechtbank dient het formulier voor het certificaat van tenuitvoerlegging in de taal af te leveren gevraagd door de eiser. De inhoud van de uitspraak daarentegen moet niet vertaald worden door de rechtbank.
• De kennisgeving van stukken kan voortaan per e-mail, als dit in het land van de bevoegde rechtbank mogelijk is. 
• Een andere verandering in België: vanaf 14 juli 2017 is niet enkel de vrederechter bevoegd voor deze procedure . Voor geschillen met een waarde van meer dan 2500 euro kan dat ook voor de rechtbank van eerste aanleg en de rechtbank van koophandel.

De vereenvoudigde procedure blijkt toch niet zo eenvoudig in de praktijk

Het Europees Centrum voor de Consument België helpt, samen met zijn netwerk in de andere Europese lidstaten, consumenten om een minnelijke oplossing te vinden voor zijn geschil met een Europese handelaar. Faalt deze minnelijke fase, dan informeert ECC consumenten over de mogelijke Europese juridische procedures. ECC België is verheugd over de evolutie van de procedure voor kleine geschillen. Toch is bijstand van een professional gespecialiseerd in het internationaal privaatrecht in de praktijk nuttig voor consumenten. Welke rechtbank is bevoegd? Hoe moet ik het formulier in de taal van de rechter invullen als ik die niet spreek? Hoeveel bedragen de gerechtskosten in een andere EU-lidstaat? Tot wie kan ik me richten om het vonnis in het buitenland te laten uitvoeren ? Daarbij komt nog dat vele Belgische en Europese rechtbanken zelf de procedure voor geringe vordering niet kennen. Kortom, een vereenvoudigde procedure, maar niet zo eenvoudig in de praktijk.

U vindt alle informatie over de vereenvoudigde procedures in Europa op de website van ECC België.